مدتهاست که استفاده از گوگل کروم کنار گذاشته شده و مرورگر مایکروسافت اج جایگزین آن شده است؛ زیرا هدف، یافتن مرورگری بود که امکانات زیاد و در عین حال مصرف منابع کمتری داشته باشد. شاید این موضوع تکراری به نظر برسد، اما همچنان حقیقت دارد. در آزمون مرورگرهای سبک، کروم پس از اپرا بیشترین میزان استفاده از منابع را داشت، در حالیکه فایرفاکس و اج برای انجام همان وظایف حدود ۱۹ درصد حافظه کمتری مصرف کردند.
در حالیکه کروم نرمافزاری اختصاصی و بسته است، در دنیای متنباز مرورگرهای بسیاری وجود دارند که بر حریم خصوصی تمرکز داشته و از ویژگیهای پیشرفته برخوردارند. برخی بر پایه موتور متنباز کرومیوم (موتور مرورگر گوگل) ساخته شدهاند و برخی دیگر ساختار کاملاً متفاوتی دارند. پس از بررسی و آزمایش چندین مورد از این مرورگرها، تنها چهار گزینه شایستگی جایگزینی کامل کروم را دارند.
فایرفاکس
متنباز، پرامکانات و متمرکز بر حریم خصوصی
فایرفاکس از معدود مرورگرهای مستقل واقعی است که هیچ بخشی از کروم را قرض نگرفته و بر پایه موتور اختصاصی موزیلا، یعنی Gecko، اجرا میشود. این مرورگر به داشتن قابلیتهای محافظت از حریم خصوصی شهرت دارد که ردیابها را مسدود کرده و حفاظت پیشرفته در برابر رهگیری ارائه میدهد؛ ویژگیای که بسیاری از کاربران را به سوی آن جذب میکند.
از نظر عملکرد، کروم همچنان اندکی سریعتر است، اما فایرفاکس فاصله چندانی ندارد. در بسیاری از سایتها سرعتی مشابه دارد و گاهی حتی به دلیل مسدودسازی ردیابها، صفحات را سریعتر بارگذاری میکند. کتابخانه افزونههای آن هرچند به گستردگی فروشگاه کروم نیست، اما تقریباً همه افزونههای کاربردی مانند uBlock Origin، Bitwarden، Tampermonkey، Keepa، Riandrop.io و سایر ابزارهای مهم را دارد.
انتقال از کروم به فایرفاکس نیز آسان است و میتوان بوکمارکها، تاریخچه مرور و دادههای تکمیل خودکار را بهسادگی وارد کرد. گاهی ناسازگاریهایی با برخی سرویسهای گوگل مانند یوتیوب یا جیمیل مشاهده میشود، اما این موارد نادر بوده و مشکل جدی به شمار نمیآیند.
مرورگر Zen
فایرفاکس با ظاهری تازه و مدرن
در میان نسخههای فرعی فایرفاکس، مرورگر Zen با تغییر رابط کاربری، تجربهای متفاوت ارائه میدهد. این مرورگر بر پایه نسخه پشتیبانی بلندمدت فایرفاکس (ESR) ساخته شده و ضمن حفظ مزایای حریم خصوصی، رابطی الهامگرفته از مرورگر Arc دارد که از نوار عمودی زبانهها استفاده میکند و در صورت عدم نیاز بهصورت خودکار پنهان میشود. برای کاربران مهاجر از کروم، محیط Zen هم آشنا و هم متفاوت است.
Zen از قابلیت ایجاد پروفایلهای جداگانه پشتیبانی میکند؛ بنابراین میتوان محیطهای کاری و شخصی را با افزونهها، بوکمارکها و رمزهای عبور متفاوت مدیریت کرد. طراحی مینیمال آن تمرکز را بر محتوای وب قرار میدهد و میانبرهای قابل تنظیم بسیاری دارد.
از نظر عملکرد، مشابه فایرفاکس عمل میکند اما با بهینهسازیهایی برای انیمیشنها و انتقالهای نرمتر. افزونههایی که در فایرفاکس اجرا میشوند، در Zen نیز به همان صورت قابل استفادهاند.
نقطهضعف اصلی Zen، عدم پشتیبانی از DRM در بیشتر پلتفرمها است؛ در نتیجه سرویسهای پخش مانند نتفلیکس، هولو و دیزنیپلاس در آن اجرا نمیشوند. همچنین بهدلیل اینکه بیشتر توسعه آن توسط یک فرد انجام میشود، بهروزرسانیها با سرعت کمتری منتشر میگردند.
مرورگر Brave
مرورگری قدرتمند و متمرکز بر حریم خصوصی
برخی معتقدند Brave بهترین مرورگر حال حاضر است. شاید چنین نباشد، اما بدون تردید یکی از گزینههای قدرتمند محسوب میشود. Brave بر پایه کرومیوم ساخته شده اما تمام ردیابها، تبلیغات و ابزارهای نظارتی گوگل را حذف کرده و به جای آنها سیستمهای محافظت از حریم خصوصی قرار داده است. نتیجه، مرورگری است که صفحات را سریعتر از کروم بارگذاری میکند، زیرا نیازی به پردازش تبلیغات ندارد.
انتقال از کروم به Brave بسیار ساده است؛ بوکمارکها بدون مشکل منتقل میشوند، افزونههای کروم کاملاً سازگار هستند و وبسایتها دقیقاً همانطور که انتظار میرود اجرا میشوند. مسدودکننده تبلیغات داخلی آن بسیار قویتر از افزونههای مشابه عمل میکند و حتی تبلیغات یوتیوب را بدون نیاز به تنظیمات اضافی حذف میکند.
Brave همچنین دارای ابزارهای اضافه مانند Brave Talk برای تماس تصویری رمزگذاریشده و دستیار هوش مصنوعی Leo است که بهصورت محلی مقالات را خلاصه کرده و به پرسشها پاسخ میدهد. نسخه رایگان آن نیازهای اصلی را پوشش میدهد، اما نسخه پیشرفته ماهانه ۱۵ دلار هزینه دارد. تنها بخش آزاردهنده، سیستم Brave Rewards است که مبتنی بر ارز دیجیتال است، هرچند میتوان آن را هنگام راهاندازی غیرفعال کرد.
مرورگر Vivaldi
تا حدی متنباز و مملو از امکانات حرفهای
ویوالدی مرورگری است که محدودیتها را نمیپذیرد. برخلاف سایر مرورگرها که تنظیمات محدودی دارند، ویوالدی تقریباً برای هر بخش کنترل جداگانهای ارائه میدهد. این مرورگر نیز بر پایه کرومیوم ساخته شده و تمام قابلیتهای مورد علاقه کاربران حرفهای را در خود جای داده است.
ویژگی منحصربهفرد آن مدیریت زبانهها است؛ کاربران میتوانند زبانهها را گروهبندی، در کنار هم نمایش دهند یا کل نشستها را برای استفاده بعدی ذخیره کنند. پشتیبانی از ژستهای حرکتی ماوس نیز امکان جابهجایی سریع بین صفحات را فراهم میکند.
در مقابل، این حجم از امکانات باعث مصرف بالاتر حافظه و کندی در اجرا میشود. ویوالدی در مقایسه با کروم رم بیشتری مصرف کرده و زمان راهاندازی طولانیتری دارد. با وجود این، اگر هدف دسترسی به حداکثر امکانات و سفارشیسازی باشد، ویوالدی گزینهای ایدهآل است.
انتخاب جایگزین کروم
جایگزینهای گوگل کروم بسیارند، اما تنها چند مورد تجربهای در حد کروم ارائه میدهند. مرورگرهای Brave و Vivaldi برای کسانی مناسباند که میخواهند همچنان با اکوسیستم کروم سازگار بمانند اما از حریم خصوصی بیشتری بهرهمند شوند. در مقابل، Firefox و Zen گزینههایی مستقل هستند که ارتباطی با زیرساخت گوگل ندارند.
در میان این گزینهها، اگر متنباز بودن ویژگی غیرقابل مصالحه باشد، Brave انتخاب برتر است؛ مرورگری که ترکیبی از ویژگیهای حریمخصوصیمحور فایرفاکس و سازگاری افزونهای کروم را در خود دارد.
