به تازگی کاوشگر امید آژانس فضایی امارات متحده موفق شد به کشف نوع جدیدی از شفق قطبی بپردازد که در مریخ وجود دارد.
در مریخ شفق قطبی خاصی کشف شد، یک کاوشگر فضایی امارات متحده عربی شکل جدید و شدیدی از شفق قطبی را در مریخ کشف کرده است که درک دانشمندان از یک سیاره سرخ را به چالش میکشد، سیارهای که فاقد میدان مغناطیسی است، ممکن است اصلاً انتظار نرود که شفقهای قطبی داشته باشد.
فضاپیمای هوپ امارات متحده عربی در فوریه سال ۲۰۲۱ در مأموریتی برای مطالعه جو مریخ به مریخ رسید، ورود که اتفاقاً با یک طوفان خورشیدی مطابقت داشت که دانشمندان معتقدند شفق مشاهده شده را ایجاد کرد. این شفق که «شفق گسسته سینوسی» نامیده میشود، شامل پیچکهای کرممانند پرتو فرابنفش در اتمسفر فوقانی و در نیمه راه دور مریخ است.
راب لیلیس، دانشمند سیارهشناسی دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، در بیانیهای گفت: «شفق قطبی گسسته یک کشف تکاندهنده بود که از بسیاری جهات باعث میشود سرمان را بخارانیم و به تخته رسم برگردیم». ما ایده هایی داریم، اما هیچ توضیح محکمی برای اینکه چرا شفق های شدیدی به این شکل و در مقیاس های سیاره ای را مشاهده می کنیم، نداریم.
کشف شفق قطبی خاص در مریخ
بر روی زمین، شفقهای قطبی زمانی ایجاد میشوند که ذرات باردار خورشید با میدان مغناطیسی جهانی سیاره ما برهمکنش میکنند و به یکی از دو قطب هدایت میشوند و در نتیجه شفقهای شمالی و جنوبی ایجاد میشوند. اما میدان مغناطیسی زمین توسط دینام مرکزی سیاره ما ایجاد می شود، یک هسته فلزی جامد که درون یک هسته خارجی فلزی مایع می چرخد.
در سال ۲۰۲۱، ماموریت بینش ناسا نشان داد که مریخ فاقد یک هسته مرکزی جامد است و هسته بزرگ و مایع آن عمدتاً از عناصر سبکتر و غیرفلزی مانند اکسیژن یا هیدروژن ساخته شده است. عدم وجود دینام مرکزی به معنای نداشتن میدان مغناطیسی جهانی در مریخ است، و دانشمندان سیارهشناسی فکر میکنند فقدان چنین میدانی دلیل این است که مریخ دارای چنین جو نازکی است، این جو به آرامی توسط ذرات باردار که از خورشید، باد خورشیدی بیرون میآیند، از بین رفت.
مشخص شد که بخشهایی از پوسته مریخ حتی پس از خاموش شدن میدان مغناطیسی جهانی سیاره در سالها پیش، همچنان مانند آهنرباهای قدرتمند عمل میکنند و میدانهای نیروی مغناطیسی محلی ایجاد میکنند که ذرات باردار را میگیرند و درخشش شفق قطبی ایجاد میکنند. ماهیت پراکنده و گسسته این میدان ها به این دلیل است که آنها در مکان های مختلف بر فراز مریخ ظاهر می شوند تا در قطب ها و روی زمین، و چرا پدیده های درخشان شفق های قطبی “گسسته” نامیده می شوند.
با این حال، به گفته لیلیس، این که چنین شفقهای قطبی گسستهای میتوانند تا آنجا که در مشاهدات هوپ کشیده شدند، کشیده شوند، نشان میدهد که اتفاق دیگری در حال وقوع است. کشف آن ممکن است به دادههایی از Hope و ماموریتهای دیگر، مانند جو مریخ ناسا و تکامل فرار یا Maven، مدارگرد نیاز داشته باشد.