مک کند شده؟ با این ۱۰ ترفند دوباره سریعش کن!

مک‌های مدرن اپل جزو قدرتمندترین و در عین حال بهینه‌ترین کامپیوترهای بازار هستند، اما کند شدن مدل‌های قدیمی‌تر با گذشت زمان کاملاً طبیعی است — درست مثل پیری، برای همه پیش می‌آید.

درسته که بهترین راه‌حل، ارتقا به یک مدل جدیدتر و سریع‌تره، ولی تا اون موقع می‌تونی با چند ترفند ساده، دوباره جونی به مک کندشده‌ات بدی. اینجا ۱۰ راهکار آوردیم که می‌تونه سرعت مک‌ت رو بالا ببره.

۱. به خاموش و روشن کردن مک عادت کن

دلایل مختلفی برای کند شدن مک وجود داره — مثل پر شدن حافظه رم، اپلیکیشن‌های سنگین یا هنگ‌کرده، باگ‌های نرم‌افزاری جزئی، سیستم‌عامل قدیمی یا حتی مشکلات سخت‌افزاری (مثل باتری).

یکی از ساده‌ترین و قدیمی‌ترین راه‌ها برای شروع عیب‌یابی، راه‌اندازی مجدد یا همون ری‌استارته. وقتی مک رو خاموش می‌کنی، macOS همه‌ی پردازش‌های فعال رو از حافظه پاک می‌کنه، جریان برق رو قطع می‌کنه و دوباره در حالتی بوت می‌شه که همه‌چیز باید با بیشترین سرعت و بازدهی کار کنه.

برای ری‌استارت کردن مک، روی لوگوی اپل در گوشه بالا سمت چپ کلیک کن و گزینه‌ی Restart رو انتخاب کن.

برخلاف کاربران ویندوز، خیلی از کاربران مک عادت دارن که هفته‌ها یا حتی ماه‌ها فقط سیستم رو در حالت Sleep بذارن و روشن کنن، بدون اینکه اصلاً به ری‌استارت فکر کنن. درسته که این روش مشکلی نداره و کاملاً قابل قبوله، ولی ممکنه باعث بشه بخشی از توان عملکرد سیستم رو از دست بدی.

هر وقت حس کردی سرعت مک اومده پایین، با یه ری‌استارت ساده می‌تونی یه تقویت سریع بهش بدی. البته اگه یه برنامه‌ریزی داشته باشی که دو بار در هفته مک رو ری‌استارت کنی، مخصوصاً اگه از مدل‌های قدیمی‌تر استفاده می‌کنی، می‌تونه کمک زیادی به حفظ عملکرد سیستم بکنه.

۲. پردازش‌های سنگین و برنامه‌های پس‌زمینه رو محدود کن

مک‌های قدیمی‌تر، مخصوصاً مدل‌های پایه، معمولاً فقط ۸ گیگ رم دارن — که برای کارهای سبک کافیه. ولی وقتی چند تا اپ باز می‌کنی یا تب‌های زیادی توی مرورگر باز داری، کمبود حافظه خودش رو نشون می‌ده.

با زیاد شدن اپ‌ها و پردازش‌های فعال، این مک‌ها شروع به کند شدن می‌کنن. خودم بارها این مشکل رو روی مک‌بوک ایر M1 با رم ۸ گیگ تجربه کردم. برای حل این موضوع، بهتره برنامه‌ها و پردازش‌های سنگین یا پس‌زمینه‌ای رو که نیاز نداری ببندی.

بعضی وقتا فکر می‌کنی یه اپ رو بستی، ولی همچنان در پس‌زمینه فعاله (می‌تونی از روی نقطه کوچیکی که زیر آیکن اپ در داک ظاهر می‌شه، بفهمی). توی این حالت، فقط کافیه روی آیکن اپ راست‌کلیک کنی و گزینه‌ی Quit رو بزنی.

اگر یه برنامه اصلاً پاسخ نمی‌ده و گیر کرده، می‌تونی از ابزار Activity Monitor برای بستن اون استفاده کنی. کافیه از طریق Spotlight Search یا Finder، برنامه Activity Monitor رو باز کنی، اسم فرآیند یا برنامه مورد نظر رو پیدا کنی، و بعد روی دکمه‌ی ضربدر (×) در گوشه‌ی بالا سمت چپ کلیک کنی تا اون رو ببندی.

برخی برنامه‌ها هم در نوار منو (بالا سمت راست صفحه) فعال هستن. می‌تونی روی اون‌ها کلیک کنی و گزینه‌ی Quit رو بزنی، یا برنامه رو کامل باز کنی و از داخل خود اپ گزینه‌ی خروج رو انتخاب کنی.

۳. غیرفعال کردن برنامه‌های غیرضروری هنگام روشن شدن مک

یکی از روش‌های مؤثر برای بالا بردن سرعت مک اینه که برنامه‌هایی رو که به صورت خودکار بعد از روشن شدن سیستم اجرا می‌شن، کاهش بدی.

درسته که این برنامه‌ها می‌تونن برای کسانی که روزانه با یه سری اپ ثابت سروکار دارن، مفید باشن، ولی همون اولِ کار یه بخش قابل توجهی از رم رو اشغال می‌کنن. از اون بدتر اینه که همه با هم شروع به بارگذاری می‌کنن و این باعث می‌شه زمان بیشتری طول بکشه تا واقعاً بتونی شروع به کار کنی.

برای کاهش برنامه‌های استارتاپی، برو به مسیر:
Settings > General > Login Items
بعد اپ‌هایی که نیازی بهشون نداری رو انتخاب کن و روی علامت منفی (-) پایین صفحه بزن تا حذف بشن.

وقتی داخل این منو هستی، بهتره گزینه‌ی “Allow in the Background” (اجازه‌ی فعالیت در پس‌زمینه) رو هم برای اپ‌های غیرضروری غیرفعال کنی. این قابلیت باعث می‌شه برنامه‌ها حتی وقتی باز نیستن، همچنان در پس‌زمینه کارهایی مثل بررسی آپدیت یا همگام‌سازی اطلاعات انجام بدن، که خب طبیعتاً بخشی از منابع سیستم رو مصرف می‌کنه.

۴. بهینه‌سازی استفاده از مرورگر

یه روش دیگه برای افزایش سرعت مک، بهینه کردن نحوه‌ی استفاده از مرورگره. اگه از یه مدل پایه مک با ۸ گیگ رم یا کمتر استفاده می‌کنی، پیشنهاد می‌شه مرورگرت رو به Safari تغییر بدی. چون Safari به‌طور خاص برای سخت‌افزارهای اپل طراحی شده و منابع کمتری نسبت به مرورگرهای دیگه مصرف می‌کنه.

اگه از قبل Safari رو استفاده می‌کنی، می‌تونی از قابلیت Tab Groups استفاده کنی تا تب‌های مرتبط رو دسته‌بندی کنی. وقتی کارت با اون تب‌ها تموم شد، کل اون گروه رو ببند تا منابع سیستم آزاد بشن و عملکرد سریع‌تر بشه.

اگه فراموش می‌کنی تب‌ها رو دستی ببندی، کافیه بری به مسیر: Safari > Settings > Tabs، و توی منوی “Automatically close tabs” گزینه‌ی “after one day” رو انتخاب کنی. با این کار، Safari به‌صورت خودکار تب‌هایی که بیش از یک روز استفاده نشده‌ان رو می‌بنده، و این باعث می‌شه مقدار بیشتری از رم برای کارهای دیگه آزاد بشه.

۵. کاهش شفافیت و انیمیشن‌ها

چه عناصر شفاف رابط کاربری باشه و چه انیمیشن‌هایی مثل افکت Genie هنگام مینیمایز کردن پنجره‌ها، همه‌ی این جلوه‌های بصری نیاز به پردازش توسط GPU و CPU مک شما دارن.

در حالی که مک‌های جدید به‌راحتی از پس این افکت‌های چشم‌نواز برمیان، اما مدل‌های قدیمی‌تر که چیپست ضعیف‌تری دارن و رم کمتری هم دارن، ممکنه همزمان با اجرای برنامه‌ها و افکت‌ها دچار کندی بشن. برای اینکه مک‌تون کمتر به زحمت بیفته، پیشنهاد می‌شه تنظیمات زیر رو توی قسمت Accessibility > Display فعال یا غیرفعال کنید:

• گزینه Reduce Motion رو روشن کنید (برای کاهش انیمیشن‌ها)
• گزینه Reduce Transparency رو فعال کنید (برای حذف عناصر شفاف)
• و گزینه Auto-play animation images رو غیرفعال کنید (تا تصاویر متحرک خودکار اجرا نشن)

این تنظیم حتی روی مک‌های جدید هم مؤثره، چون با حذف جلوه‌های بصری، باعث میشه دستگاه سریع‌تر و روان‌تر به نظر بیاد، حتی اگر واقعاً تفاوت زیادی در عملکرد ایجاد نشه.

۶. بازسازی ایندکس Spotlight برای جستجوی روان‌تر

Spotlight همه فایل‌ها و اطلاعات موجود در مک شما رو ایندکس می‌کنه تا بتونه خیلی سریع آیتم‌ها رو پیدا کنه. اما با گذر زمان و تغییرات زیادی که روی فایل‌ها ایجاد می‌کنید (مثل اضافه کردن، حذف یا ویرایش)، یا در صورت بروز مشکلات نرم‌افزاری و کرش‌های سیستمی، ممکنه ایندکس Spotlight خراب بشه. این موضوع باعث میشه جستجوها کندتر بشن و مصرف CPU هم بالا بره.

اگه متوجه شدید Spotlight یا کند شده یا نتایج درستی نشون نمی‌ده، بازسازی ایندکس می‌تونه مشکل رو برطرف کنه.

برای این کار، به System Settings > Siri & Spotlight برید، گزینه Spotlight Privacy رو باز کنید، دیسک یا فولدری که می‌خواید ایندکسش بازسازی بشه رو بکشید داخل این قسمت، و بعد دوباره حذفش کنید. این کار باعث می‌شه Spotlight دوباره شروع به ایندکس کردن کنه.

۷. فعال‌سازی به‌روزرسانی خودکار macOS

اپل به‌طور منظم آپدیت‌هایی برای macOS منتشر می‌کنه که شامل رفع باگ‌ها، بهبود عملکرد، و همچنین پچ‌های امنیتی هستن. خیلی از این به‌روزرسانی‌ها باعث می‌شن مک شما بهتر و پایدارتر کار کنه.

از اونجایی که ممکنه فراموش کنید دستی دنبال این آپدیت‌ها بگردید، پیشنهاد می‌کنم به‌روزرسانی خودکار رو فعال کنید.

برای این کار، به مسیر Settings > General > Software Update برید، بعد روی آیکن “i” کنار گزینه Automatic updates کلیک کنید و مطمئن بشید همه موارد فعال هستن.

در منوی باز شده، مطمئن شوید که گزینه‌های زیر فعال باشند:

• بررسی برای به‌روزرسانی‌ها (Check for updates)
• دانلود به‌روزرسانی‌های جدید در صورت در دسترس بودن (Download new updates when available)
• نصب به‌روزرسانی‌های macOS (Install macOS updates)

فعال بودن این گزینه‌ها باعث می‌شود مک شما همیشه به‌روز بماند و از لحاظ عملکرد و امنیت در بهترین حالت ممکن کار کند.

۸. بهینه‌سازی فضای ذخیره‌سازی مک شما

هر کاری که روی مک خود انجام می‌دهید، از جمله ذخیره‌سازی فایل‌ها، نصب و اجرای اپلیکیشن‌ها، دانلود به‌روزرسانی‌ها و فایل‌های موقتی مرتبط با کارهای روزمره، به فضای خالی نیاز دارد. در صورتی که فضای ذخیره‌سازی تمام شود، مک شما شروع به کند شدن می‌کند.

اگر فضای ذخیره‌سازی شما در حال اتمام است، آزاد کردن حداقل ۱۰٪ از فضای ذخیره‌سازی می‌تواند عملکرد بهینه را بازیابی کند. هیچ روش واحدی برای همه مناسب نیست؛ بنابراین، می‌توانید یکی از تکنیک‌های بهینه‌سازی فضای ذخیره‌سازی را امتحان کنید.

از طرف دیگر، اگر شما یک مشترک فعال iCloud+ هستید، به تنظیمات بروید، گزینه General > Storage را انتخاب کنید و در بخش Recommendations، گزینه Store in Cloud را فعال کنید.

این گزینه تمام فایل‌ها، عکس‌ها و پیام‌ها را در iCloud ذخیره می‌کند و فقط فایل‌های اخیر را روی مک شما نگه می‌دارد. پس از آپلود، می‌توانید فایل‌ها را از طریق iCloud Drive به راحتی در هر مکان دسترسی داشته باشید.

در همان منو، می‌توانید گزینه “Optimize Storage” را بررسی کرده و فعال کنید. این گزینه با حذف فیلم‌های Apple TV و برنامه‌های تلویزیونی که قبلاً تماشا کرده‌اید، فضا را ذخیره می‌کند.

اگر فراموش می‌کنید سطل زباله را خالی کنید (مثل من)، می‌توانید گزینه “Empty Trash automatically” را فعال کنید. این ویژگی با حذف دائمی آیتم‌های موجود در سطل زباله که بیش از ۳۰ روز در آن مانده‌اند، فضای ذخیره‌سازی را آزاد می‌کند. همچنین می‌توانید با فعال‌کردن “Optimize Mac Storage” در تنظیمات اپلیکیشن Photos، فضای بیشتری ذخیره کنید. این ویژگی تصاویر با اندازه کامل را به iCloud آپلود کرده و نسخه‌ای کوچک‌تر و فشرده‌شده از تصاویر را بر روی دستگاه نگه می‌دارد.

۹. غیرفعال کردن رمزگذاری FileVault

مک‌هایی که از سیلیکون اپل یا تراشه امنیتی T2 اپل استفاده می‌کنند، سخت‌افزار اختصاصی دارند که سیستم رمزگذاری داده AES-XTS را تسهیل می‌کند، بنابراین تأثیر رمزگذاری FileVault قابل توجه نیست.

با این حال، در دستگاه‌های قدیمی‌تر، به‌ویژه آن‌هایی که با مشکلات عملکردی مواجه هستند، غیرفعال کردن این ویژگی می‌تواند به آزاد کردن منابع پردازنده ارزشمند، افزایش سرعت خواندن/نوشتن (که در غیر این صورت به رمزگذاری/رمزگشایی اختصاص می‌یابد) و کاهش زمان بوت کمک کند.

این کار البته منجر به کاهش امنیت می‌شود، اما اگر عملکرد را در اولویت قرار می‌دهید، می‌تواند مفید باشد. برای غیرفعال کردن FileVault، به تنظیمات > حریم خصوصی و امنیت > FileVault بروید و گزینه Turn Off را انتخاب کرده و سپس Turn off Encryption را انتخاب کنید.

۱۰. تعویض باتری مک‌بوک شما

این نکته برای تمامی دارندگان مک‌بوک‌ها مناسب است. اگر با کاهش قابل توجه عمر باتری، خاموش شدن‌های ناگهانی یا غیرمنتظره، یا حتی بدتر از آن، اگر مک‌بوک شما فقط زمانی که به شارژر وصل است کار می‌کند، مواجه هستید، به شما پیشنهاد می‌شود که با پشتیبانی اپل تماس بگیرید و باتری را تعویض کنید.

همچنین می‌توانید وضعیت باتری را خودتان بررسی کنید. به تنظیمات > باتری بروید و روی آیکن “i” کنار Battery Health ضربه بزنید.

در منوی زیر، وضعیت باتری را در بالای صفحه بررسی کنید. اگر مشکلی با باتری وجود داشته باشد، این بخش باید عبارت “Service recommended” را نشان دهد. در این صورت، با پشتیبانی اپل تماس بگیرید و برای تعویض باتری در اولین فرصت اقدام کنید.

امیدوارم بتوانید از این نکات برای افزایش سرعت مک کند خود استفاده کنید. اگر به تازگی کامپیوتر خود را خریداری کرده‌اید، درباره ۱۰ ویژگی پنهان مک که باید استفاده کنید، بخوانید.