سال ها است که زمین دارای چهار اقیانوس بوده اما به تازگی اقیانوس جدیدی به سیاره ما اضافه شده است. پنجمین اقیانوس زمین سرانجام با تصمیم انجمن ملی جغرافیایی (National Geographic Society) در اطراف قطب جنوب و با نام اقیانوس جنوبی مورد تایید و در کنار چهار اقیانوس دیگر ما اطلس، آرام، هند و قطب شمال قرار گرفت.
اگرچه تقریباً ۱۰۰ سال است که نام آب های سرد اطراف قاره یخی در جنوبی ترین نقطه زمین، به عنوان یک اقیانوس جداگانه به حساب می آید و به طور گسترده توسط دانشمندان مورد استفاده قرار می گیرد، اما تاکنون از حمایت های مردمی برخوردار نبوده است.
در ۸ ژوئن سال جاری یا ۱۸ خرداد – روز جهانی اقیانوس ها – National Geographic Society اعلام کرد که از این پس اقیانوس جنوبی را به عنوان پنجمین اقیانوس زمین در نقشه های سیاره ما نام گذاری می کند.
الکس تایت، جغرافی دان رسمی National Geographic Society به وب سایت نشنال جئوگرافیک گفت: “پنجمین اقیانوس زمین، اقیانوس جنوبی، مدت ها است که توسط دانشمندان به رسمیت شناخته شده است اما از آن جا که هرگز در سطح بین المللی برای به رسمیت شناختن و نام گذاری آن توافق نشده بود، ما هرگز آن را رسماً به رسمیت نشناختیم. این از برخی جهات به نوعی برهنگی جغرافیایی شبیه است.”
سپس او ادامه داد: “این یکی از بزرگترین تأثیرات بر روی آموزش خواهد بود. دانش آموزان از طریق آن چه در اقیانوس ها مطالعه می کنند اطلاعات مربوط به جهان اقیانوس را می آموزند که بسیار مهم است “
جریان قطب جنوب دلیل ایجاد پنجمین اقیانوس زمین
نشنال جئوگرافیک در سال ۱۹۱۵ نقشه برداری از قطب جنوب را آغاز کرد، زمانی که دنیا فقط چهار اقیانوس را به رسمیت شناخته بود. چهار اقیانوسی که بر اساس قاره های هم مرز با آن ها تعریف شده بودند.
در مقابل پنجمین اقیانوس زمین،اقیانوس جنوبی، داستانی کاملا متفائت دارد که توسط قاره هایی که آن را احاطه کرده اند، تعریف نشده است، بلکه توسط جریان قطبی قطب جنوب (ACC) که از غرب به شرق جریان دارد، تعریف می شود.
دانشمندان گمان می کنند این جریان حدود ۳۴ میلیون سال قدمت دارد و هنگامی که قاره قطب جنوب از آمریکای جنوبی جدا شد، ایجاد شده است. به این ترتیب آب می تواند بدون هیچ گونه مانعی در اطراف قطب جنوب زمین جریان یابد.
امروز، ACC از طریق تمام آب هایی که قطب جنوب را تا حدود ۶۰ درجه جنوبی احاطه کرده است – به جز گذرگاه دریک و دریای اسکوشیا که هر دو تقریباً بین کیپ هورن آمریکای جنوبی و شبه جزیره قطب جنوب قرار دارد – جریان دارد. همچنین آب های ACC – همین طور بیشتر قسمت های اقیانوس جنوبی – سردتر و کمی شورتر از آب های اقیانوس در شمال است.
ACC از اقیانوس های اطلس، آرام و هند آب را به سمت خود می کشد تا به جریانی که مانند یک “تسمه نقاله” گرما را در اطراف سیاره حمل می کند، کمک کند. این در حالی که آب سرد و چگال تر به سطح های پایین تر اقیانوس می رود و به ذخیره کربن در اعماق اقیانوس کمک می کند. بر اساس گزارش نشنال جئوگرافیک، هزاران گونه دریایی در ACC زندگی می کنند.
آب های قطب جنوب
دقیقاً آن چه که اقیانوس را تشکیل می دهدو آن را برای ما تعریف می کند، مورد توافق کامل قرار نگرفته است؛ البته به غیر از اینکه آن ها بزرگترین منابع آب هستند. یک تعریف مشترک و با توجه به قاره هایی که آن ها را احاطه کرده اند، اقیانوس جهانی را به چهار یا پنج قسمت تقسیم کرده است. با این وجود، اصطلاح “اقیانوس جنوبی” برای توصیف پنجمین اقیانوس زمین در انتهای جهان به کار رفته است.
تا قرن نوزدهم، بسیاری از کشورهایی که در زمینه سفرهای دریای قوی بودند، “هیدروگرافی” را برای انتشار اطلاعات در مورد اقیانوس ها تأسیس کردند. در سال ۱۹۲۱ اصطلاح “اقیانوس جنوبی” در انتشارات اولیه سازمان هیدروگرافی بین المللی (IHO) که آن ها تشکیل دادند ظاهر شد.
اما طبق کتاب “جنوب اقیانوس: دیدگاه اقیانوس شناسان” ، IHO این نام را در سال ۱۹۵۳ از بین برد زیرا نظراتی دریافت شد که بیان می کردند استفاده از اصطلاح اقیانوس برای این ناحیه هیچ توجیهی وجود ندارد.
دانشمندان با این نظرات موافقت نکردند و این واژه به طور فزاینده ای مورد استفاده قرار گرفت، زیرا اهمیت و منحصر به فرد بودن اقیانوس جنوبی مشخص شده بود. شورای اسامی جغرافیایی ایالات متحده از سال ۱۹۹۹ شروع به استفاده از آن کرد و اداره ملی اقیانوسی و جوی (NOAA) امسال رسماً از این نام برای پنجمین اقیانوس زمین استفاده کرد.
.