اگر میخواهیم به واکسنهای کووید ۱۹ یا همان کرونا اعتماد کنیم تا به شیوع این بیماری همهگیر، خاتمه دهیم، باید تلاش کنیم تا تاثیر این واکسن را به حداکثر برسانیم. اما چیزی که باعث تضعیف محافظت واکسن میشود، کمبود تغذیه، به ویژه در افراد مسن است.
ویروس کووید ۱۹ از ووهان چین سر برآورد و سرتاسر جهان را در نوردید و تاکنون دهها میلیونها نفر را مبتلا کرده و باعث فوت بیش از یک میلیون شده است. ضمن این که بسیاری از صنایع را به تعطیلی کشاند و زیان هنگفتی به اقتصاد جهانی وارد کرد، سرتاسر جهان را ترس و وحشت فرا گرفت و دانشمندان با تمام توان در پی یافتن داروی مداوا برآمدند تا از فوت بیماران جلوگیری کنند و همچنین تلاش مضاعفی را شروع کردند تا واکسن آن را کشف کنند و بشریت را از چنگال این ویروس کشنده نجات دهند.
اکنون، دانشمندان، موفق به تولید واکسن کرونا شدهاند و کشور ما نیز این واکسن را تهیه کرده است و قرار است به زودی واکسیناسیون مردم شروع شود. حال در آستانه واکسینه کردن مردم این سوال مطرح میشود که پس از تزریق واکسن، دیگر همه چیز تمام است و لازم نیست نگرانی خاصی ازجمله ابتلای دوباره به کرونا باشیم؟ … یا خیر لازم است که نکاتی را رعایت کنیم؟ برای یافتن پاسخ به این سوال و سوالهای دیگری که ممکن است در ذهن داشته باشید، این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.
افراد سالمند پاسخ ایمنی ضعیفتری دارند و به عنوان افرادی شناخته میشوند که نسبت به بزرگسالان جوان، به بسیاری از واکسنها از جمله واکسن آنفلوانزای فصلی کمتر واکنش نشان میدهند.
این تا حدودی به ضعف بدن مربوط میشود، که به آسانی قابل درمان نیست، اما میتواند به دلیل کمبود ویتامینها و مواد معدنی معروف به مایکروترینت یعنی ریز مغذیها نیز باشد. برای اینکه سیستم ایمنی بدن پس از واکسیناسیون بتواند از عفونت جلوگیری یا از آن در برابر بیماری محافظت کند، به انواع ریز مغذی ها نیاز دارد. این احتمال وجود دارد که این مورد درباره کووید ۱۹ نیز همچون سایر بیماریها درست باشد.
با توجه به این که سوء تغذیه در میان افراد سالمند زیاد رواج دارد، بالا بردن سطح ویتامین و مواد معدنی بدن آنها قبل از واکسیناسیون میتواند راهی برای تقویت اثر بخشی بیشتر واکسنهای کووید ۱۹ یا همان کرونا باشد.
تقویت سیستم ایمنی بدن
همان طور که سازمان ایمنی غذا در اروپا خاطرنشان میکند، ویتامینهایA ، B6 ، B9 ، B12 ، C و D و مواد معدنی روی، سلنیوم، آهن و مس همگی برای عملکرد سیستم ایمنی بدن در حد نیاز لازم هستند.
هر یک از این میکرو مغذیها و ویتامین E نقشهای متعددی در حمایت از عملکرد ایمنی و کاهش خطر ﺁلودگی ایفا میکنند. تحقیقات نشان داده است که بین داشتن یک سیستم ایمنی معیوب و داشتن مقدار کمی ویتامین و مواد معدنی ارتباط وجود دارد.
هنگامی که سیستم ایمنی بدن به درستی سوخت رسانی نشود و دچار نقص شده باشد، این امر میتواند منجر به پاسخ ضعیف واکسن شود. برای نمونه، با بررسی ۹ مطالعه که در آن ۲۳۶۷ نفر شرکت داشتند، مشخص شد که افراد دچار کمبود ویتامین D پس از واکسیناسیون در مقایسه با افرادی که سطح ویتامین D کافی داشتند، در برابر دو نوع ﺁنفلوانزا کمتر محافظت میشوند.
در مقابل، ﺁزمایشهای تصادفی کنترل شده مکملهای میکرونوترینی (مانند ویتامین B۶، ویتامین E، روی و سلنیوم) در افراد مسنتر نشان دادهاند که توانایی سیستم ایمنی در پاسخ به چالشها را افزایش میدهند.
علاوه بر این، به نظر میرسد که سیستم ایمنی بدن برای کارکرد بهتر خود به ویتامینهای C ، D و E همراه با روی و سلنیوم بیش از مقادیری نیاز دارد که معمولاً از طریق رژیم غذایی به دست میآید.
به عنوان مثال، سطوح سلنیوم بالاتر از مواردی که معمولاً بهینه تلقی میشوند، با نرخ بهبودی بهتر برای درمان کووید ۱۹ همراه بوده است.
آزمایشهای انجام گرفته در افراد سالمند، همچنین نشان داده است که پاسخ به واکسیناسیون پس از اقداماتی که برای بهبود تغذیه صورت گرفت، بهتر انجام شده است. به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داد که افراد ۶۵ تا ۸۵ ساله که روزانه ۵ بار میوه یا سبزیجات مصرف میکنند، نسبت به افراد هم سن خود که فقط دو وعده یا حتی کمتر، میوه و سبزیجات مصرف میکنند، به طور واضح واکنش بسیار قویتری به واکسن پنوموکوکی (شرح در انتهای مقاله) نشان میدادند.
در یک مطالعه دیگر مشخص شد که مصرف روزانه مکمل ویتامین E به افراد بالای ۶۵ سال، مقدار ﺁنتی بادی تولید شده پس از واکسیناسیون علیه هپاتیت B و کزاز را افزایش میدهد. و در افرادی که کمبود سلنیوم دارند، مکملهای روزانه برخی از جنبههای پاسخ ایمنی به واکسن ویروس فلج اطفال را بهبود میبخشند و همچنین ظهور گونههای جهش یافته ویروسی را کاهش میدهد.
این نتیجه اخیر این واقعیت را نشان میدهد که احتمال ظهور ویروسهای جدید در افرادی که بدن ﺁنها «دارای استرس اکسیداتیو (اکسیداسیون)» است، بیشتر است. استرس اکسیداتیو می تواند به دلیل کمبود مواد مغذی ﺁنتی اکسیدانی مانند سلنیوم و ویتامین E ایجاد شود.
زمان مصرف مکملهای تقویت کننده
وقتی میدانیم کمبود مواد غذایی چقدر رایج است، پس باید متوجه باشیم که همه اینها مشکل ﺁفرین میشود. در بررسی تغذیه در هفت کشور غربی مشخص شد که افراد بیش از ۶۰ کشور به طور مداوم در سلنیوم، روی، ید و مس دچار کمبود هستند.
و گرچه این مسئله به طور نامتناسبی روی سالمندان تأثیر میگذارد اما فقط به گروه های سنی بالاتر محدود نمی شود. بررسی رژیم غذایی و تغذیه ملی انگلستان در سال ۲۰۱۹ نشان داد که « کاهش دائمی مصرف مواد غذایی و کمبود مزمن چندین ماده مغذی که در حمایت از عملکرد طبیعی سیستم ایمنی بدن افراد دخیل بودهاند»، در گروههای سنی مختلف، در وضعیت وخیمتری قرار دارد. ریز مغذیهایی که افراد فاقد آن بودند شامل ویتامینهای A ، B12 ، C و D و مواد معدنی کمیاب روی، سلنیوم و مس بود.
چنین کمبودهایی از مواد ریز مغذی، ممکن است کارایی و تاثیر واکسنهای کووید ۱۹ را کاهش دهد. با توجه به این موضوع، پیشنهاد میشود که همه کسانی که در معرض کمبود تغذیه قرار دارند، باید یک مکمل حاوی مقدار توصیه شده روزانه مواد مغذی مهم برای عملکرد ایمنی بدن را برای مدت چند هفته قبل و بعد از دریافت واکسن مصرف کنند. افرادی که میتوانند از این مزایا بهرهمند شوند شامل افراد سالمند کم وزن، افرادی که دارای رژیم غذایی محدود هستند و همچنین برخی از انجمنهای BAME را شامل میشوند که ممکن است در معرض کمبود ویتامین D باشند.
کمبود ویتامینها و ریز مغزیهای بدن را میتوان با خرید و مصرف مکملهای مولتی ویتامین و مواد معدنی به مدت ۳ ماه، جبران کرد.
در حالت ایده آل، چنین مکملی به طور رایگان توسط دولتها یا مقامات بهداشتی برای همه افراد بالای ۷۰سال ارائه میشود. بدون شک استفاده از این مکملها، عملکرد و تاثیر واکسیناسیون را به قدری افزایش میدهد که میتوان از آن با عنوان یک سرمایهگذاری متوسط برای به دست آوردن یک سود بزرگ نام برد.
پنوموکوکی: عفونت پنوموکوکی توسط باکتری استرپتوکوک پنومونیه ایجاد میشود. این باکتری میتواند عفونتهایی شدید و کشنده ایجاد کند، مانند مننژیت، که نوعی عفونت غشای مغزی است، سپتسیمیا، که گونهای عفونت خون است، و سینهپهلو، که عفونت ریههاست.