چه یک سینمای خانگی مجلل داشته باشید و چه یک فضای ساده برای گاهی فیلم دیدن، انتخاب بهترین پرده نمایش فقط به اندازه آن محدود نمیشود. باید نسبت تصویر (aspect ratio)، جنس پرده، و حتی فضای قرارگیری پروژکتور را هم در نظر بگیرید.
پرده نمایش شما باید اندازه و نسبت تصویر مناسبی داشته باشد
اندازه و نسبت تصویر (Aspect Ratio) دو عامل وابسته به هم هستند که در انتخاب بهترین پرده نمایش برای سینمای خانگی شما نقش کلیدی دارند. اندازهی مناسب در نهایت به فضای در دسترس و فاصلهی پرتاب (throw distance) پروژکتور بستگی دارد.
برای مثال، پروژکتور BenQ YK700ST حداکثر فاصلهی پرتابی برابر با ۲.۴ متر دارد و میتواند تصویری با اندازهی ۱۵۰ اینچ نمایش دهد. البته این موارد به مدل پروژکتور شما بستگی دارد و ممکن است متفاوت باشند.
در واقع یک روش ساده برای محاسبهی اندازهی مناسب پرده نمایش وجود دارد. کافی است اندازهی صفحهای را که مدنظر دارید در عدد ۱.۲ ضرب کنید تا فاصلهی ایدهآل و حداکثری برای تماشای راحت فیلمها را به دست آورید. مثلاً اگر پردهی نمایش ۱۰۰ اینچی انتخاب کردهاید، بهترین فاصله برای نشستن حدود ۳ متر (۱۰ فوت) است.
با این حال، پروژکتورهای Short-Throw (پرتاب کوتاه) گزینهای بسیار مناسب برای اتاقهای کوچک هستند، چرا که میتوانند تصاویر بزرگ را از فاصلهی کم روی پرده نمایش دهند.
در مورد نسبت تصویر (Aspect Ratio)، پردههای نمایش در اندازهها و شکلهای مختلفی عرضه میشوند؛ مانند ۴:۳، ۱۶:۹، ۲.۳۵:۱ و ۱۶:۱۰. نسبت ۴:۳ تقریباً مربعشکل است، اما سایر گزینهها بیشتر به شکل مستطیل عریض (واید) هستند.
حالا یک پیشنهاد ساده دارم: سراغ نسبت ۱۶:۹ بروید. هرچند نسبت ۲.۳۵:۱ سینماییتر و حرفهایتر به نظر میرسد، اما دردسر تنظیم دائمی محتوایی که با ۱۶:۹ فیلمبرداری شده را خواهید داشت—که تقریباً بیشتر محتواها همینطور هستند. همین مشکل برای پردههای ۴:۳ نیز وجود دارد، چون بیشتر مناسب فیلمهای قدیمیاند.
نکته خوب اینجاست که نمایش فیلمهای با نسبت ۴:۳ روی پردهای با نسبت ۱۶:۹، بدون نیاز به تنظیمات زیاد، بهراحتی انجام میشود و به خوبی داخل قاب جا میگیرد.
جنس مناسب پرده میتواند تفاوت بزرگی ایجاد کند
وقتی صحبت از پردهی پروژکتور میشود، احتمالاً اولین چیزی که به ذهنتان میرسد، یک پارچهی سفید خالص است؛ اما در واقع، پردههای خاکستری و حتی مشکی هم وجود دارند. هرکدام از این گزینهها مزایا و معایب خودشان را دارند، و مهمترین نکته برای انتخاب، در نظر گرفتن شرایط محیطی شماست. جنس و رنگ پرده میتواند تأثیر قابل توجهی بر رنگها و کنتراست تصویر بگذارد و انتخاب بین آنها در واقع یک طیف است.
سفید: این گزینه بهترین عملکرد را در اتاقهای تاریک دارد. متریال سفید مات باعث افزایش روشنایی و شادابی رنگهای فیلم میشود. اگر شدت نور پروژکتور شما حدود ۱۰۰۰ لومن است، بهتر است پردهای با گِین ۱ انتخاب کنید. البته اگر کمی نور محیطی هم دارید، گین ۱.۱ یا ۱.۲ هم مناسب است. برای تست اولیه، حتی میتوانید از یک ملحفهی سفید ساده استفاده کنید.
مشکی: در طرف دیگر طیف، پردههای مشکی برای محیطهایی مناسب هستند که آلودگی نوری زیادی دارند (یعنی اتاق کاملاً تاریک نیست). مثل پردههای خاکستری، این پردهها هم کنتراست تصویر و عمق رنگ مشکی را افزایش میدهند. اما چون نور سفید را نیز جذب میکنند، بهتر است از پروژکتوری با شدت نور بالا (بیش از ۱۰۰۰ لومن) استفاده کنید.
خاکستری: گزینهای میانه برای کسانی که فضای کاملاً تاریک ندارند، اما شرایطشان به اندازهی نور زیاد هم نیست. مثلاً اگر از پنجرهها کمی نور وارد میشود یا پردهها بهطور کامل جلوی نور را نمیگیرند، پرده خاکستری انتخابی عالی است. این رنگ تعادل خوبی میان روشنایی تصویر و عمق رنگها ایجاد میکند.
باز هم در مورد عدد Gain صحبت کنیم…
صرفنظر از رنگ پردهای که انتخاب میکنید، باید به “Gain” یا ضریب بازتاب نیز توجه داشته باشید. ضریب gain میزان نوری را که از پرده به سمت بیننده بازتاب میشود نشان میدهد. یک پرده با gain برابر ۱ تقریباً ۱۰۰٪ نور را بازتاب میدهد. اما اگر gain آن ۰.۵ باشد، فقط ۵۰٪ نور را منعکس میکند. به عنوان مثال، اگر پروژکتور شما ۱۰۰۰ لومن نور تولید کند و از پردهای با gain برابر ۰.۵ استفاده کنید، در عمل تنها ۵۰۰ لومن به چشم شما خواهد رسید.
البته این میتواند مزایا هم داشته باشد. فرض کنید پروژکتور شما ۸۰۰ لومن نور دارد و میخواهید تصویر روشنتری داشته باشید؛ در این صورت میتوانید از پردهای با gain برابر ۱.۲ استفاده کنید، که در عمل باعث میشود نور خروجی مشابه با یک پروژکتور ۱۰۰۰ لومن به نظر برسد.
آمادهسازی محیط را هم فراموش نکنید
درست چیدن محیط، به اندازهی خود پرده اهمیت دارد
ممکن است وسوسه شوید که پرده پروژکتور را هر جایی که شد نصب کنید، اما واقعاً راه درست و غلطی برای این کار وجود دارد. شاید بدانید که فاصله مناسب صندلیها از پرده موضوع مهمی است، اما مسئله فقط همین نیست. اگر پروژکتور شما روی سقف نصب نشده باشد، باید صندلیها را طوری قرار دهید که جلوی مسیر تابش نور پروژکتور نباشند.
نکته مهم دیگر: نور محیط. روشنایی زیاد باعث افت کیفیت تصویر میشود و ممکن است حتی نتوانید صحنهها را بهدرستی ببینید. بهجز خاموش کردن چراغها، پنجرهها هم منبع مهمی از نشت نور به داخل هستند، بهویژه اگر فقط از پردههای کرکرهای استفاده کنید. پیشنهاد من این است که از پردههای ضخیم یا blackout استفاده کنید و پروژکتور را تا حد ممکن دورتر از پنجره قرار دهید. این کار تا حد زیادی نور مزاحم را کاهش داده و تجربه تماشای فیلم را بهتر میکند.
داشتن یک پرده پروژکتور واقعی، بهجای دیوار، یک ارتقاء بزرگ برای سینمای خانگی شماست. پردهها سطحی صافتر و بدون نقص دارند و باعث بهبود کلی کیفیت تصویر میشوند. اگر میتوانید، حتماً یک پردهی حرفهای تهیه کنید.